TÌM HIỂU VỀ VACXIN CHO TRẠI MÈO (PHẦN 1)

PHẦN 1 : NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN VỀ VACXIN CHO TRẠI MÈO

Ở Mỹ, trại mèo được phát những hướng dẫn tiêm vacxin cho mèo từ Hiệp hội AAFP (American Association of Feline Practitioners) – Hiệp hội chuyên chăm sóc sức khỏe cho mèo ở đất nước này. Những thông tin về vacxin cho trại mèo dưới đây dựa theo những hướng dẫn từ Hiệp hội AAFP và Hiệp hội mèo CFA về tiêm chủng vacxin cho trại mèo. Vì vậy, có thể có nhiều thông tin khá khác biệt hoặc ít được biết đến so với Việt Nam. Chúng ta thử tham khảo để nâng cấp thêm cho trại của mình nếu có thể nhé !

Tiêm ngừa vacxin là hết sức cần thiết cho trại mèo (Ảnh : Uniquely Cats Veterianary Center)

1. Lưu ý là mỗi chú mèo con đều cần được tiêm phòng khác nhau.

Mỗi chú mèo con trước khi được tiêm phòng cần được đánh giá đầy đủ các yếu tố :

- Sức khỏe của mèo ở thời điểm hiện tại

- Đánh giá rủi ro tương đối có thể xảy đến với mèo con bao gồm sức khỏe như đã nói ở trên và môi trường sống.

Bạn có thể hiểu tiêm vacxin là một thủ tục y tế vừa mang đến lợi ích bảo vệ sức khỏe vừa mang đến rủi ro có thể không ngờ đến. Vì vậy, một nhà nhân giống nên trang bị đầy đủ kiến thức về mảng này để có thể phán đoán cụ thể từng cá nhân một trước khi tiến hành tiêm vacxin cho mèo con.

2. Những mũi tiêm được chỉ định dựa theo nguyên tắc của AAFP

Có 3 loại vaccine nền cực kì quan trọng đối với mèo (Ảnh : Warren Photographic)

Hiệp hội AAFP đã chỉ định những bệnh nên được tiêm ngừa dưới đây trong nguyên tắc của mình :

- Bệnh panleukopenia (FPV)

- Viêm mũi xoang do virus (FHV - 1)

- Bệnh do virus Calicillin của mèo (FCV)

Đây là 3 mũi vacxin có thể nói là cơ bản nhất hay có thể nói là nền tảng cho việc tiêm vacxin cho mèo sau này, vì vậy, 3 mũi này rất quan trọng nhất là đối với các nhà nhân giống. Chúng sẽ giúp mèo con chống lại những căn bệnh truyền nhiễm này trong giai đoạn non nớt nhất của cuộc đời. Ngoài ra, những mũi vacxin này giúp cho nhà nhân giống và chủ nuôi tạo một nền tảng để họ tiếp tục các mũi tiêm chủng khác cho mèo hoặc như một căn cứ để chẩn đoán bệnh khi mèo lớn hơn.

Bệnh dại cũng được nằm trong nhóm những vacxin cơ bản mà mèo cần được tiêm nhưng vì mỗi địa phương có xu hướng quản lý vacxin này khác nhau nên chúng ta sẽ không thảo luận đến mũi vacxin này.

3. Các dạng của vacxin

Vacxin có 3 dạng : vacxin sống (MLV), vacxin diệt virus (KV), vacxin nội bào (IN). Ngoài ra còn có vacxin vô bào và DNA có sẵn cho một số mầm bệnh.

Vacxin sống (MLV)

Vacxin MLV có chứa virus sống đã được làm yếu đi trong phòng thí nghiệm để chúng không còn khả năng gây bệnh cho mèo. MLV bắt chước gần giống như một bệnh nhiễm trùng tự nhiên để tạo miễn dịch cho cơ thể mèo, vì vậy MLV tạo miễn dịch mạnh hơn và trong thời gian dài hơn so với các loại vacxin khác. Nếu vacxin MLV vô tình tiếp xúc với các màng nhầy của cơ thể mèo như mắt, mũi, miệng hoặc mèo liếm phải từ lông, chúng hoàn toàn có thể tạo ra một dạng bệnh nhẹ cho mèo. Bởi vì đặc điểm của vacxin MLV này nên nhà nhân giống nên thận trọng khi áp dụng cho mèo trong trại.

Vacxin diệt virus (KV)

Vacxin KV thường được cho là an toàn hơn vacxin MLV vì chúng không tạo miễn dịch cho mèo bằng cách gây bệnh. Tuy nhiên, loại vacxin này chỉ tạo ra phản ứng miễn dịch yếu hơn và ngừa bệnh được trong thời gian ngắn hơn. Vacxin KV chưa một lượng kháng nguyên lớn hơn vacxin MLV và cần một tá dược để làm tăng đáp ứng miễn dịch cho mèo. Vậy nên vacxin KV thường mắc hơn so với vacxin MLV. Đối với trường hợp phòng ngừa bệnh dại và FPV, người ta tin rằng KV có thể tạo miễn dịch tương tự như MLV.

Vacxin nội bào (IN)

Đây là một loại vacxin MLV được chế tạo riêng cho chính quyền địa phương (thường được dùng cho mắt và mũi). Chúng có thể tạo ra khả năng miễn dịch toàn thân tốt cũng như đáp ứng miễn dịch tại chỗ và có thể cung cấp khả năng bảo vệ nhanh hơn. Phản ứng miễn dịch tại chỗ này rất phù hợp để ngừa các bệnh FHV-1 và FCV bởi vì vị trí sử dụng vacxin là mắt, mũi cũng chính là vị trí mục tiêu của bệnh.

4. Lưu ý khi lưu trữ và bảo quản vacxin

Khi bảo quản vacxin, cần thật cẩn thận để không làm giảm tác dụng của vacxin (Ảnh : Atlantic Health Partners)

Khâu lưu trữ và bảo quản vacxin nên được hết sức cẩn trọng để bảo đảm chất lượng của vacxin. Vacxin cần được bảo quản đúng cách mới có thể phát huy tối đa khả năng phòng bệnh cho mèo. Chất lượng của vacxin có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố từ môi trường. Nhiệt độ cao quá hoặc thấp quá hay tiếp xúc với tia cực tím đều có thể làm bất hoạt vacxin. Ngoài ra, mỗi vacxin chỉ nên được tiêm bằng 1 kim tiêm, tránh dùng một ống tiêm để tiêm nhiều loại vacxin sẽ là ảnh hưởng đến các mũi vacxin. Bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất khi sử dụng để vacxin phát huy được tối đa hiệu quả của mình.

Ngoài ra, bạn điều cần lưu ý nữa là nên tuân theo chỉ định của nhà sản xuất vacxin, những loại tiêm bắp thì không tiêm dưới da hoặc ngược lại.

Mời bạn xem tiếp phần 2 để biết thêm Những lưu ý khi dùng vacxin cho trại mèo nhé !

Nguồn tham khảo : CFA